Brandgans

Bij brandganzen zijn tot nu toe vooral gekleurde pootringen gebruikt. In 2018 is ebij een klein aantal vogels voor het eerst een zwarte halsband met witte iscriptie aangelegd. De meeste vogels hebben één ring om elke poot, met op elke ring één symbool. Er worden acht verschillende kleuren gebruikt (lime, wit, geel en oranje met zwarte inscriptie, groen, blauw, rood en zwart met witte inscriptie). Een klein aantal vogels heeft een ring met twee symbolen, met om de andere poot een metalen ring.

Hieronder vindt u alle kleurcombinaties en ringtypes die tot nu toe gebruikt zijn in de verschillende kleurringprojecten aan brandganzen, inclusief de periode waarin de combinaties gebruikt zijn. De meest recente combinaties staan bovenaan. Houd er rekening mee dat combinaties van vóór 1990 erg zeldzaam zijn omdat de meeste vogels die deze ringen dragen al overleden zijn. Tussen haakjes ziet u tevens hoe de betreffende combinatie ingevoerd dient te worden op de website. Klik op een thumbnail om een groter plaatje te zien.

 

Zwarte halsband met witte inscriptie (A12)

Rusland 2018 - 
Nederland 2018 - 

   
 

Groen - Blauw (GAB1)

Rusland 2018 - 

 

Rood - Wit (RAW1)

Duitsland 2017 -2018
Nederland 2018

Geel - Zwart (YAN1)

Duitsland 2016 -2017
 

 

oranje - Zwart (OAN1)

Duitsland 2016 -2017

Wit - Zwart (WAN1)

Rusland II 2014
Nederland 2015
 

Lime - Rood (LAR1)

Nederland 2013-2015                            Denemarken 2014-2015

 

Oranje - Geel (OAY1)

Nederland 2012-2013
Rusland II 2013
 

Groen - Lime (GAL1)

Nederland 2007-2010
Rusland II 2007-2008
 

Lime - Orange (LAO1)

Nederland 2008-2009
Rusland II 2005-2008
 

Lime - Blauw (LAB1)

Rusland II 2003-2004
Nederland 2004
 

Lime - Wit (LAW1)

Rusland II 2002-2004
Rusland I 1979-1983
 

Wit - Lime (WAL1)

Nederland 2004
Rusland I 1979-1989
 

Yellow - Wit (YAW1)

Rusland II 2002-2003
Oostzee 1984-1985
Rusland I 1979-1982

Oranje - Wit (OAW1)

Oostzee 1998-2000

 

Wit - Groen (WAG1)

Oostzee 1997-2000

 

Groen - Geel (GAY1)

Oostzee 1996-1998

 

Blauw - Groen (BAG1)

Oostzee 1995-1997

 

Groen - Rood (GAR1)

Oostzee 1994-1996

 

Rood - Blauw (RAB1)

Oostzee 1993-1994

 

Blauw - metaal (B*AB)

Oostzee 1992-1993

 

Groen - metaal (G*AB)

Oostzee 1992-1993

 

Rood - metaal (R*AB)

Oostzee 1992-1993

 

Blauw - Wit (BAW1)

Oostzee 1991-1992

 

Geel - Rood (YAR1)

Oostzee 1989-1990

 

Wit - Rood (WAR1)

Oostzee 1987-1988

 

Oranje - Blauw (OAB1)

Oostzee 1986

 

Blauw - Geel (BAY1)

Oostzee 1985

 

Geel - Geel (YAY1)

Rusland I 1979-1983

 

Wit - Wit (WAW1)

Rusland I 1979-1983

 

Wit - Geel (WAY1)

Rusland I 1979-1982

 

Brandganzen in beweging

Sinds het begin van het eerste kleurring programma (Russia I) door het voormalige Rijksinstituut voor Natuurbeheer (nu Alterra) is de populatie sterk toegenomen. Nu overwinteren er ongeveer 1 miljoen brandganzen op het Europese vasteland, vooral langs de Nederlandse en Duitse kusten. Samen met een toename in aantallen, is het wintergebied toegenomen in oppervlakte en werden veel nieuwe gebieden in de winter gekoloniseerd. Tijdens het voorjaar trekt de meerderheid van de Russiche populatie via de Baltische staten naar broedgebieden in het noorden van Europees Rusland. De toename ging hand in hand met de kolonisatie van nieuwe broedgebieden, ten westen en zuidwesten van oorspronkelijke broedgebieden in Novaya Zemlya en Vaigach in Arctisch Rusland. Vanuit deze gebieden werd de kust van de Barents' Zee en het eiland Kolguev gekoloniseerd. In 1971 werd het eerste broedgeval in de Baltische staten gevonden, op het Zweedse eiland Gotland. De Baltische populatie telt nu 6000 broedparen en lijkt niet verder toe te nemen. Sinds 1982 broeden brandganzen ook in Nederland en deze populatie bestaat uit c. 7000 broedparen. Veel van de grote kolonies van deze Noordzee populatie bevinden zich in Zeeland.

Brandganzen in alle populaties worden bestudeerd door middel van kleurringprogramma's. De Baltische populatie is vanaf 1984 bestudeerd en meer dan 5000 individuen zijn geringd met grote gekleurde plastic ringen. In Nederland zijn brandganzen geringd op verschillende lokaties in de noordelijke delta en in Friesland. Tussen 1978 en 1990 zijn 600 brandganzen die broeden in Rusland (Russia I) geringd in Nederland en Noord-Duitsland en tijdens de voorjaarstrek op Gotland (Zweden). Sinds 2002 worden brandganzen ook in enkele kolonies in het Russisch arctische gebied bestudeerd. In het studiegebied in Kolokolkova bay (Russia II) werden meer dan 3000 vogels geringd tussen 2002 en 2013. Brandganzen broeden in dit gebied sinds 1986, en het is één van de vele nieuwe broedgebieden langs de kust van de Barents Zee. De monding van de baai is een arctisch getijdegebied dat bestaat uit uitgestrekte kwelders, duinen, zandvlaktes, droogvallende platen en een aantal kleine eilanden. Alleen de hoger gelegen delen bestaan uit toendra. Wat verder landinwaarts en naar het oosten gaat het vrij abrupt over in uitgestrekte toendra. De Brandganzen hier zijn geringd door Russische en Nederlandse onderzoekers, met de volgende combinaties:

  • Lime (lichtgroen) - Wit
  • Geel - Wit
  • Lime (lichtgroen) - Blauw
  • Lime (lichtgroen) – Oranje
  • Groen – Lime (lichtgroen) – vanaf 2007
  • Oranje – Geel – 2013

In 2014 is een project gestart waarbij vrouwelijke ganzen zijn uitgerust met zenders en lichtloggers, en is voor het eerst gebruik gemaakt van de combinatie:

  • Wit - Zwart

Een brandgans geringd in 2014 in Kolokokolva Bay, arctisch Rusland (foto: Thomas Lameris)

Meer informatie over ganzen met Wit - Zwart kleurringen en het zenderproject 'Arctic Barnies' is te vinden op www.arcticbarnies.blogspot.com.